Aort Kapak Darlığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Aort kapak darlığı (aort stenozu), kalpten çıkan ana damar olan aort ile sol karıncık arasındaki kapağın daralması sonucu gelişen ciddi bir kalp hastalığıdır. Bu daralma nedeniyle kalpten vücuda pompalanan kan miktarı azalır ve kalp daha fazla zorlanır. Zamanla kalp kasında kalınlaşma, yorgunluk ve kalp yetmezliği gelişebilir.

Belirtiler genellikle hastalık ilerleyene kadar ortaya çıkmaz. Ancak daralma şiddetli hale geldiğinde göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma (senkop), çarpıntı ve yorgunluk en sık görülen şikâyetlerdir. İleri evrelerde kalp yetmezliği belirtileri de gözlenebilir.

Tedavi yöntemleri, hastalığın derecesine göre değişiklik gösterir. Hafif vakalarda düzenli takip ve ilaç tedavisi yeterli olabilir. Ancak ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Açık kalp ameliyatı ile kapak değişimi (AVR) ya da kateter yoluyla yapılan TAVI işlemi en etkili tedavi yöntemlerindendir. Erken teşhis ve doğru tedavi, yaşam süresi ve kalitesini önemli ölçüde artırır.

Aort kapak darlığı, sessiz ilerleyebilen fakat zamanında tedavi edilmediğinde hayatı tehdit eden bir hastalıktır. Bu nedenle risk grubunda olan kişilerin düzenli kardiyoloji kontrolleri yaptırması önemlidir.

İÇİNDEKİLER

• Aort kapak darlığı nedir?
• Aort kapak darlığı belirtileri nelerdir?
• Aort kapak darlığı neden olur?
• Aort kapak darlığı nasıl teşhis edilir?
• Aort kapak darlığında tedavi seçenekleri nelerdir?
• Ciddi aort kapak darlığı ameliyat gerektirir mi?
• TAVI nedir ve ne zaman yapılır?
• Ameliyat olmadan beklemek güvenli midir?
• Aort kapak değişimi sonrası yaşam nasıl olur?
• Aort kapak darlığı ölümcül müdür?
• Aort kapak darlığı hangi doktor tarafından takip edilir?
• Aort kapak darlığı spor yapmayı engeller mi?
• Aort kapak darlığı genetik midir?
• Yaş ilerledikçe aort kapak darlığı riski artar mı?
• Ameliyat sonrası komplikasyonlar nelerdir?
• Aort kapak darlığı hakkında sık sorulan sorular

Aort kapak darlığı nedir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), kalbin sol karıncığından çıkan kanın ana atardamar olan aortaya geçişini sağlayan aort kapağının daralması durumudur. Bu daralma nedeniyle kalp, vücuda yeterli kanı gönderebilmek için daha fazla çalışmak zorunda kalır. Zamanla kalp kası kalınlaşır ve kalp fonksiyonları zayıflar.

Aort Kapak Darlığının Özellikleri

• Çoğunlukla ileri yaşlarda kireçlenmeye bağlı gelişir.
• Doğuştan kapak anomalileri (ör. biküspit aort kapağı) genç yaşlarda da görülmesine neden olabilir.
• Romatizmal kalp hastalıkları da nadiren sebep olabilir.

Neden Önemlidir?

Aort kapak darlığı ilerledikçe göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı ve bayılma gibi belirtilere yol açar. Tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği ve ani ölüm riski taşır. Bu nedenle erken teşhis ve düzenli takip çok önemlidir.

Aort kapak darlığı belirtileri nelerdir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), uzun yıllar belirti vermeden sessiz seyredebilir. Ancak daralma arttıkça kalbin kan pompalama gücü zorlanır ve çeşitli belirtiler ortaya çıkar. En sık görülen belirtiler şunlardır:

1) Göğüs Ağrısı (Angina)

• Kalbe yeterli kan gitmemesi nedeniyle oluşur.
• Genellikle efor sırasında ortaya çıkar ve dinlenince azalır.

2) Nefes Darlığı

• Kalbin pompalama gücü düştüğünde akciğerlerde sıvı birikimi olur.
• Hastalar özellikle merdiven çıkarken, yürürken veya gece yatarken nefes darlığı yaşayabilir.

3) Bayılma (Senkop)

• Beyne yeterli kan gitmemesi sonucu gelişir.
• Genellikle egzersiz veya ani hareketler sırasında görülür.

4) Çarpıntı ve Halsizlik

• Kalbin ritim bozuklukları gelişebilir.
• Kalbin zorlanması nedeniyle hastada halsizlik ve yorgunluk hissi oluşur.

5) İleri Evre Belirtiler

• Bacaklarda ve ayak bileklerinde şişlik (ödem)
• Gece uykudan uyandıran nefes darlığı
• Kalp yetmezliği bulguları

Aort kapak darlığı neden olur?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), kalpten çıkan ana damar olan aort ile sol karıncık arasındaki kapağın daralması sonucu ortaya çıkar. Bu daralma, farklı nedenlerden kaynaklanabilir ve zamanla kalbin daha fazla zorlanmasına neden olur.

1) Yaşa Bağlı Kireçlenme (Kalsifikasyon)

• En sık görülen nedendir.
• İleri yaşlarda aort kapağında kalsiyum birikmesi olur.
• Kapağın yaprakçıkları sertleşir ve tam olarak açılamaz.

2) Doğuştan Kapak Anomalileri

• Biküspit aort kapağı: Normalde üç yaprakçıklı olması gereken kapak iki yaprakçıklı doğar.
• Bu kişilerde kapak daha erken yaşta kireçlenir ve daralma gelişir.

3) Romatizmal Kalp Hastalığı

• Geçirilmiş romatizmal ateş sonrası kapak yaprakçıkları zarar görür.
• Kapak kalınlaşır, yapışır ve zamanla daralır.
• Gelişmiş ülkelerde nadir, gelişmekte olan ülkelerde hâlâ önemli bir nedendir.

4) Diğer Nedenler

• Nadir genetik bağ dokusu hastalıkları
• Kalp kapağında doğuştan şekil bozuklukları
• Geçirilmiş enfeksiyonlar (endokardit gibi)

Aort kapak darlığı nasıl teşhis edilir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), genellikle belirtiler ortaya çıktıktan sonra yapılan muayene ve tetkiklerle teşhis edilir. Erken teşhis, kalbin kalıcı hasar görmesini önlemek açısından çok önemlidir.

1) Fizik Muayene

• Doktor stetoskopla kalbi dinlediğinde üfürüm (anormal kalp sesi) duyabilir.
• Bu ses, daralmış aort kapağından geçen kanın türbülans oluşturmasından kaynaklanır.

2) Elektrokardiyografi (EKG)

• Kalbin elektriksel aktivitesi kaydedilir.
• Kalp kasında kalınlaşma (hipertrofi) veya ritim bozuklukları görülebilir.

3) Ekokardiyografi (EKO)

• Aort kapak darlığının teşhisinde altın standart yöntemdir.
• Kapak yapısı, hareketliliği, darlığın derecesi ve kalbin pompalama gücü ayrıntılı olarak incelenir.

4) Göğüs Röntgeni

• Kalp büyümesi veya akciğerlerde sıvı birikimi olup olmadığını gösterebilir.

5) Kardiyak MR ve BT

• Aort kapak ve kalp yapısının daha ayrıntılı görüntülenmesini sağlar.
• Darlığın derecesi ve kalbin genel fonksiyonu değerlendirilir.

6) Kardiyak Kateterizasyon

• Nadir durumlarda uygulanır.
• Kateter yardımıyla kalp odacıkları ve damar basınçları ölçülür.
• Aort kapak darlığının şiddeti kesin olarak belirlenebilir.

Aort kapak darlığında tedavi seçenekleri nelerdir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu) tedavisi, hastalığın şiddetine, belirtilerin varlığına ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanır. Hafif vakalarda düzenli takip yeterliyken, ciddi vakalarda cerrahi veya girişimsel tedavi gerekir.

1) Düzenli Takip ve İlaç Tedavisi

• Hafif ve orta dereceli aort darlığında genellikle düzenli ekokardiyografi ile takip yapılır.
• Doğrudan kapağı açan bir ilaç tedavisi yoktur.
• Ancak kalp yetmezliği veya ritim bozukluğu gelişirse semptomları hafifletici ilaçlar kullanılabilir.

2) Cerrahi Tedavi

• Açık kalp ameliyatı ile kapak değişimi (AVR): En yaygın tedavi yöntemidir. Hasarlı kapak çıkarılarak mekanik veya biyolojik kapak takılır.
• Avantaj: Kalıcı çözüm sağlar.
• Dezavantaj: Açık kalp ameliyatı risklidir ve özellikle yaşlı veya ek hastalığı olan kişilerde zor olabilir.

3) Kateter Yoluyla Kapak Tedavisi (TAVI/TAVR)

• TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu), göğüs açılmadan kasıktan girilerek yeni bir kapağın yerleştirilmesidir.
• Özellikle açık kalp ameliyatı riski yüksek yaşlı hastalarda tercih edilir.
• Günümüzde en sık uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir.

4) Balon Valvüloplasti

• Kateter yardımıyla daralmış kapak balonla genişletilir.
• Daha çok çocuk ve genç hastalarda veya geçici çözüm amacıyla uygulanır.
• Erişkinlerde etkisi genellikle kısa sürelidir.

5) Yaşam Tarzı Düzenlemeleri

• Ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.
• Düzenli kardiyoloji kontrolleri yapılmalıdır.
• Sigara ve alkol bırakılmalıdır.
• Dengeli ve kalp dostu beslenme tercih edilmelidir.

Ciddi aort kapak darlığı ameliyat gerektirir mi?

Evet. Ciddi aort kapak darlığı (aort stenozu) genellikle ameliyat veya girişimsel tedavi gerektirir. Çünkü bu evrede kapak daralması kalbin vücuda kan pompalamasını ciddi şekilde engeller ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir.

Ameliyat Gerektiren Durumlar

• Belirti varlığı: Göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma gibi semptomlar gelişmişse ameliyat zorunlu hale gelir.
• Kalp fonksiyonlarında bozulma: Ekokardiyografi ile sol karıncık pompa gücünde (ejeksiyon fraksiyonu) düşüş görülmesi.
• Hızlı ilerleyen darlık: Düzenli takiplerde daralmanın kısa sürede ilerlemesi.

Uygulanan Ameliyat ve Girişimsel Yöntemler

• Açık kalp ameliyatı ile kapak değişimi (AVR): Klasik yöntemdir, mekanik veya biyolojik kapak takılır.
• TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu): Açık kalp ameliyatı için uygun olmayan veya yüksek riskli yaşlı hastalarda uygulanır.
• Balon valvüloplasti: Geçici çözüm sağlayabilir, genellikle genç hastalarda veya köprü tedavi olarak tercih edilir.

Ameliyat Olunmazsa Ne Olur?

• Ciddi aort darlığı tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği gelişebilir.
• Bayılma atakları, ani kalp durması ve ani ölüm riski belirgin şekilde artar.
• Semptomu olan ciddi aort darlığında ortalama yaşam süresi tedavi edilmezse genellikle 2–3 yıl ile sınırlıdır.

TAVI nedir ve ne zaman yapılır?

TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu), açık kalp ameliyatına gerek kalmadan, kateter yöntemiyle daralmış aort kapağının yerine yeni bir kapak yerleştirilmesi işlemidir. İngilizce kısaltmasıyla TAVR (Transcatheter Aortic Valve Replacement) olarak da bilinir. İşlem genellikle kasıktaki atardamardan girilerek yapılır ve kalp durdurulmadan gerçekleştirilir.

TAVI’nin Özellikleri

• Açık kalp ameliyatı gerektirmez.
• Genellikle kasık damarından girilerek uygulanır.
• Ameliyat süresi kısadır ve hasta daha hızlı iyileşir.
• Yaşlı ve ameliyat riski yüksek hastalar için önemli bir tedavi seçeneğidir.

TAVI Ne Zaman Yapılır?

• Ciddi aort kapak darlığı olan hastalarda uygulanır.
• Açık kalp ameliyatı riski yüksek hastalarda (ileri yaş, ek hastalıklar, genel sağlık durumunun kötü olması) tercih edilir.
• Semptomu olan (göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma) ciddi aort kapak darlığı vakalarında yapılır.
• Bazı ülkelerde, ameliyat riski orta olan hastalarda da giderek daha sık uygulanmaktadır.

TAVI’nin Avantajları

• Açık kalp ameliyatına göre daha düşük risk taşır.
• Hastanede kalış süresi daha kısadır.
• Hastalar daha hızlı günlük yaşamlarına dönebilir.

TAVI’nin Dezavantajları

• Bazı hastalarda kapak çevresinde kaçak (paravalvüler sızıntı) olabilir.
• Kalp pili ihtiyacı gelişebilir.
• Uzun dönem sonuçları, cerrahi kapak değişimine göre daha kısa süreli olabilir (özellikle genç hastalarda).

Ameliyat olmadan beklemek güvenli midir?

Ciddi aort kapak darlığı olan hastalar için ameliyat veya girişimsel tedavi (ör. TAVI) yapılmadan sadece beklemek genellikle güvenli değildir. Çünkü bu durumda kalp, daralmış kapaktan kan pompalamak için aşırı zorlanır ve zamanla kalp fonksiyonları geri dönüşsüz şekilde bozulabilir.

Hangi Durumlarda Beklenebilir?

• Hafif veya orta dereceli aort darlığında, hasta şikâyetleri yoksa düzenli takip ile beklenebilir.
• Her 6–12 ayda bir ekokardiyografi yapılarak kapak darlığının ilerleme hızı kontrol edilir.
• Hastaya yaşam tarzı önerileri ve risk faktörlerinden korunma yöntemleri uygulanır.

Hangi Durumlarda Beklemek Tehlikelidir?

• Ciddi aort kapak darlığı saptanmışsa
• Göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma gibi belirtiler başlamışsa
• Kalp fonksiyonlarında bozulma (ejeksiyon fraksiyonunda düşme) görülüyorsa

Bu durumlarda tedaviyi geciktirmek, kalp yetmezliği, ritim bozukluğu ve ani ölüm riskini belirgin şekilde artırır.

Beklemenin Riskleri

• Kalp kasının kalınlaşması ve zayıflaması
• Ritim bozuklukları
• Kalp yetmezliği gelişmesi
• Ortalama yaşam süresinin kısalması (semptomatik hastalarda tedavisiz yaşam süresi genellikle 2–3 yıl ile sınırlıdır)

Aort kapak değişimi sonrası yaşam nasıl olur?

Aort kapak değişimi (cerrahi kapak replasmanı veya TAVI) sonrası yaşam, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve kullanılan kapak tipine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Doğru tedavi ve düzenli takip ile çoğu hasta normal ve aktif bir yaşam sürdürebilir.

1) Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci

• Açık kalp ameliyatı sonrası iyileşme genellikle 6–12 hafta sürer.
• TAVI sonrası iyileşme süreci daha kısadır; hasta çoğu zaman birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir.

2) Günlük Yaşama Dönüş

• Ameliyat sonrası hastaların çoğu nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi şikâyetlerinden kurtulur.
• Daha önce yapamadıkları aktiviteleri (yürüyüş, merdiven çıkma) rahatlıkla yapabilirler.
• İyileşme sürecinde hafif egzersizler önerilir, ağır aktivitelerden kaçınılır.

3) İlaç Kullanımı

• Mekanik kapak takılan hastalar: Ömür boyu kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaç kullanmaları gerekir.
• Biyolojik kapak takılan hastalar: Genellikle kısa süreli kan sulandırıcı tedavi yeterli olur.
• Ritim bozukluğu veya kalp yetmezliği varsa ek ilaçlar da verilebilir.

4) Yaşam Tarzı Düzenlemeleri

• Sigara ve alkol bırakılmalıdır.
• Kalp dostu beslenme (az tuzlu, sebze-meyve ağırlıklı, sağlıklı yağlardan zengin) uygulanmalıdır.
• Düzenli egzersiz yapılmalı, ancak aşırı efordan kaçınılmalıdır.
• Enfeksiyonlardan korunmaya özen gösterilmelidir (özellikle diş ve ağız sağlığına dikkat edilmelidir).

5) Düzenli Kontroller

• Kardiyoloji kontrolleri düzenli olarak yapılmalıdır.
• Ekokardiyografi ile kapak fonksiyonları takip edilir.
• Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastaların INR seviyeleri düzenli kontrol edilmelidir.

6) Uzun Vadeli Yaşam

• Başarılı bir kapak değişimi sonrası hastaların büyük kısmı uzun yıllar sağlıklı yaşam sürebilir.
• Mekanik kapaklar ömür boyu dayanıklıdır, biyolojik kapaklar ise genellikle 10–20 yıl dayanır.
• Genç hastalarda biyolojik kapak ilerleyen yıllarda yeniden değişim gerektirebilir.

Aort kapak darlığı ölümcül müdür?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), özellikle ciddi evrelere ulaştığında ve tedavi edilmediğinde yaşamı tehdit eden ölümcül bir hastalık olabilir. Çünkü kalp, daralmış kapaktan yeterli kanı pompalamakta zorlanır ve zamanla kalp yetmezliği, ritim bozuklukları ve ani ölüm riski ortaya çıkar.

1) Hafif ve Orta Dereceli Darlıkta

• Genellikle uzun süre belirti vermez.
• Düzenli takip edildiğinde güvenli şekilde izlenebilir.
• Bu evrede ölüm riski düşüktür.

2) Ciddi Aort Kapak Darlığında

• Göğüs ağrısı, nefes darlığı ve bayılma belirtileri başladıktan sonra tedavi edilmezse ölüm riski belirgin artar.
• Semptomu olan ciddi aort darlığında ortalama yaşam süresi 2–3 yıl ile sınırlıdır.
• Bu dönemde ani ölüm riski de yüksektir.

3) Ölüm Riskini Artıran Faktörler

• Semptomların başlamasına rağmen tedavi edilmemesi
• Kalp kasının zayıflaması (ejeksiyon fraksiyonunda düşme)
• İleri yaş ve ek kalp hastalıklarının varlığı

4) Tedavi ile Yaşam Beklentisi

• Aort kapak değişimi (AVR) veya TAVI yapılan hastalarda yaşam süresi ve kalitesi belirgin şekilde artar.
• Ameliyat sonrası çoğu hasta normal ve aktif bir yaşam sürebilir.

Aort kapak darlığı hangi doktor tarafından takip edilir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), kalbin en önemli kapak hastalıklarından biridir ve mutlaka uzman hekimler tarafından takip edilmesi gerekir. Tanı ve tedavi sürecinde genellikle birden fazla branş iş birliği yapar, ancak ana sorumluluk belirli uzmanlardadır.

1) Kardiyoloji Uzmanı

• Aort kapak darlığını takip eden temel uzmanlık alanıdır.
• Ekokardiyografi ile kapak yapısı ve darlığın derecesi düzenli aralıklarla kontrol edilir.
• Hastanın semptomları, kalp fonksiyonları ve tedaviye yanıtı takip edilir.
• Ameliyat veya TAVI gerekliliği konusunda karar verir ve ilgili cerrahi ekibe yönlendirir.

2) Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı

• Cerrahi kapak değişimi (AVR) gereken hastalarda devreye girer.
• Kardiyoloji ile birlikte hastanın ameliyat planlamasını yapar.

3) Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı

• TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu) işlemini uygulayan uzmanlardır.
• Açık kalp ameliyatına uygun olmayan veya yüksek riskli hastalarda alternatif tedavi seçeneğini sağlarlar.

4) Dahiliye (İç Hastalıkları) Uzmanı

• Hastanın genel değerlendirmesini yapabilir.
• Çoğunlukla ilk tanıyı koyarak kardiyolojiye yönlendirir.

Aort kapak darlığı spor yapmayı engeller mi?

Aort kapak darlığı, kalbin vücuda kan pompalamasını zorlaştıran bir hastalıktır. Spor yapma durumu, darlığın şiddetine ve hastanın semptomlarına bağlıdır. Bazı durumlarda hafif egzersizler güvenli olabilirken, ileri vakalarda spor yapmak ciddi riskler taşıyabilir.

1) Hafif Aort Kapak Darlığı

• Hastalar genellikle semptomsuzdur.
• Doktor onayıyla yürüyüş, hafif tempolu aktiviteler yapılabilir.
• Yoğun ve yarışma düzeyindeki sporlardan kaçınılmalıdır.

2) Orta Dereceli Aort Kapak Darlığı

• Egzersiz yaparken yakın takip gerekir.
• Ağır kaldırma, yüksek tempolu koşu, futbol, basketbol gibi yüksek efor gerektiren sporlar önerilmez.
• Düşük tempolu egzersizler (yürüyüş, yoga, bisiklet) doktor kontrolünde yapılabilir.

3) Ciddi Aort Kapak Darlığı

• Göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılma gibi belirtiler varsa spor yapmak kesinlikle sakıncalıdır.
• Yoğun egzersiz ani ölüm riskini artırabilir.
• Bu hastalar için spor ancak tedavi (kapak değişimi veya TAVI) sonrası ve doktor onayıyla güvenli hale gelir.

4) Genel Öneriler

• Egzersiz planı mutlaka kardiyoloji uzmanı tarafından belirlenmelidir.
• Herhangi bir spor aktivitesi sırasında göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi gibi belirtiler gelişirse aktivite hemen sonlandırılmalıdır.

Aort kapak darlığı genetik midir?

Aort kapak darlığı (aort stenozu), hem çevresel faktörlerden hem de genetik yatkınlıklardan etkilenebilen bir hastalıktır. Her hastada genetik kökenli değildir, ancak bazı durumlarda kalıtsal özellikler rol oynar.

1) Genetik Olarak Geçiş Gösterebilen Durumlar

• Biküspit aort kapağı: Normalde aort kapağı üç yaprakçıktan oluşurken, bazı kişilerde doğuştan iki yaprakçık bulunur. Bu durum genetik kökenlidir ve aort kapak darlığının en önemli risk faktörlerinden biridir.
• Aile öyküsü olan kişilerde biküspit aort kapağı ve dolayısıyla aort darlığı görülme riski artar.

2) Genetik Olmayan Nedenler

• Yaşla birlikte kireçlenme (dejeneratif nedenler): İleri yaşlarda kapakta kireç birikmesi sonucu gelişir.
• Romatizmal kalp hastalığı: Geçirilmiş romatizmal ateş sonrası ortaya çıkar.
• Enfeksiyonlar veya travmalar da nadiren sebep olabilir.

3) Genetik Yatkınlık ve Takip

• Ailesinde biküspit aort kapağı veya aort kapak darlığı öyküsü olan kişiler daha erken yaşlarda kardiyoloji kontrolüne gitmelidir.
• Düzenli ekokardiyografi ile kapak yapısı ve fonksiyonları takip edilmelidir.

Yaş ilerledikçe aort kapak darlığı riski artar mı?

Evet. Yaş ilerledikçe aort kapak darlığı (aort stenozu) gelişme riski belirgin şekilde artar. Bunun en önemli nedeni, zamanla aort kapağında kireçlenme (kalsifikasyon) ve sertleşmenin meydana gelmesidir.

1) Yaşla İlgili Değişiklikler

• İleri yaşlarda aort kapağında kalsiyum birikimi artar.
• Kireçlenme nedeniyle kapak yaprakçıkları sertleşir ve açılıp kapanması zorlaşır.
• Bu süreç özellikle 60 yaş üstünde daha sık görülür.

2) İstatistiksel Risk

• 65 yaş üstündeki bireylerde hafif aort kapak kireçlenmesi oldukça yaygındır.
• 75 yaş üstünde ciddi aort kapak darlığı görülme oranı belirgin şekilde artar.

3) Yaşla Birlikte Artan Diğer Faktörler

• Hipertansiyon
• Kolesterol yüksekliği
• Şeker hastalığı
• Damar sertliği (ateroskleroz)

Bu hastalıklar da aort kapak darlığı gelişme riskini artırır.

4) Genetik ve Doğumsal Faktörler

• Genç yaşta görülen aort kapak darlığının en önemli nedeni biküspit aort kapağı gibi doğuştan gelen anomalilerdir.
• Ancak yaş ilerledikçe genetik yatkınlık olsun ya da olmasın risk yükselir.

Ameliyat sonrası komplikasyonlar nelerdir?

Aort kapak değişimi (cerrahi AVR veya TAVI) sonrası çoğu hasta başarılı şekilde iyileşir ve yaşam kalitesi artar. Ancak her büyük cerrahi veya girişimsel işlemde olduğu gibi bazı komplikasyon riskleri vardır. Bu riskler hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve kullanılan kapak tipine göre değişebilir.

1) Erken Dönem Komplikasyonları

• Kanama: Ameliyat veya kateter giriş yerinde kanama görülebilir.
• Enfeksiyon: Ameliyat bölgesinde veya kapakta enfeksiyon gelişebilir.
• Kalp ritim bozuklukları: Ameliyat sonrası geçici veya kalıcı aritmi görülebilir.
• Kalp pili ihtiyacı: Özellikle TAVI sonrası bazı hastalarda kalıcı kalp pili takılması gerekebilir.

2) Orta ve Uzun Vadeli Komplikasyonlar

• Kapak çevresi kaçağı: Özellikle TAVI sonrası kapak çevresinden küçük sızıntılar olabilir.
• Kapak bozulması: Mekanik kapaklar uzun ömürlüdür, biyolojik kapaklar ise genellikle 10–20 yıl sonra yeniden değişim gerektirebilir.
• Pıhtı oluşumu: Mekanik kapaklarda pıhtı riski yüksektir; bu nedenle ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmak gerekir.
• İnme riski: Kapak etrafında pıhtı veya ameliyat sırasında küçük emboliler nedeniyle görülebilir.

3) Genel Cerrahi Riskler

• Akciğer sorunları (zatürre, solunum güçlüğü)
• Böbrek fonksiyon bozukluğu
• Uzun süreli halsizlik ve iyileşme sürecinde yorgunluk

Aort kapak darlığı hakkında sık sorulan sorular

Aort kapak darlığı (aort stenozu), kalpten çıkan kanın ana damar olan aortaya geçişini zorlaştıran ciddi bir kalp hastalığıdır. İşte bu hastalıkla ilgili en sık sorulan sorular ve yanıtları:

Aort kapak darlığı nedir?

Aort kapağının daralması sonucu kalbin vücuda kan pompalamakta zorlandığı bir kalp hastalığıdır.

Aort kapak darlığı belirtileri nelerdir?

• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Bayılma (senkop)
• Çarpıntı ve halsizlik
• İleri evrede kalp yetmezliği belirtileri

Aort kapak darlığı neden olur?

En sık nedenler yaşa bağlı kireçlenme, doğuştan biküspit aort kapağı ve romatizmal kalp hastalıklarıdır.

Aort kapak darlığı nasıl teşhis edilir?

Fizik muayene, EKG, ekokardiyografi (altın standart), göğüs röntgeni ve kardiyak MR ile teşhis edilir.

Aort kapak darlığında tedavi seçenekleri nelerdir?

• Hafif vakalarda düzenli takip
• Semptomları kontrol altına almak için ilaç tedavisi
• Açık kalp ameliyatı ile kapak değişimi (AVR)
• TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu)
• Balon valvüloplasti (özellikle genç hastalarda geçici çözüm)

Ciddi aort kapak darlığı ameliyat gerektirir mi?

Evet. Semptomu olan ciddi aort darlığında ameliyat veya TAVI yapılmazsa ölüm riski çok yüksektir.

TAVI nedir ve ne zaman yapılır?

TAVI, açık kalp ameliyatı olmadan kasıktan girilerek kapak değişimi yapılan bir yöntemdir. Özellikle yaşlı ve ameliyat riski yüksek hastalarda tercih edilir.

Aort kapak darlığı ölümcül müdür?

Hafif vakalar ölümcül değildir. Ancak ciddi ve semptomlu aort darlığında tedavi edilmezse yaşam süresi genellikle 2–3 yıl ile sınırlıdır.

Aort kapak değişimi sonrası yaşam nasıldır?

Başarılı bir ameliyat sonrası çoğu hasta şikâyetlerinden kurtulur ve normal, aktif bir yaşam sürebilir. Mekanik kapaklarda ömür boyu kan sulandırıcı ilaç gerekir.

Aort kapak darlığı spor yapmayı engeller mi?

Hafif vakalarda hafif egzersizler yapılabilir. Ancak ciddi aort darlığında spor yapmak ani ölüm riski nedeniyle yasaktır.

Aort kapak darlığı genetik midir?

Yaşa bağlı kireçlenme genetik değildir. Ancak biküspit aort kapağı doğuştan gelen ve genetik yatkınlıkla ilişkili bir durumdur.

Ameliyat sonrası komplikasyonlar nelerdir?

• Kanama ve enfeksiyon
• Kalp ritim bozuklukları
• Kapak çevresinde kaçak
• Pıhtı oluşumu ve inme
• Biyolojik kapaklarda yıllar içinde kapak bozulması

Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Bu yazı, Aort Kapak Darlığı hakkında genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. İçeriğimizde yer alan bilgiler tıbbi bir teşhis, tedavi veya uzman görüşü yerine geçmez. Sağlık durumunuzla ilgili en doğru ve güncel bilgiyi almak için mutlaka bir doktora danışmalısınız. Yanlış anlaşılmalardan doğabilecek herhangi bir sorumluluk tarafımıza ait değildir.