Tükürük Bezi Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

En Sık Görülen Belirtiler

• Şişlik/Kitle: Kulak önü (parotis), çene altı veya ağız içinde ele gelen, hareketi kısıtlı, sert kitle.
• Ağrı: Bölgesel ağrı; kulağa veya çeneye vuran ağrı.
• Yüzde uyuşma veya güçsüzlük: Yüz sinirinin etkilenmesine bağlı mimik kaslarında zayıflık, asimetri.
• Çiğneme–yutma güçlüğü: Büyük kitlelerin mekanik etkisine bağlı fonksiyon kaybı.
• Ağız kuruluğu/tükürükte azalma: Tükürük akışındaki değişiklik hissi.
• Boyunda lenf bezi büyümesi: Sert ve ağrısız bezeler.
• Yüzde/çenede şekil bozukluğu: Asimetri veya belirgin kabarıklık.

İleri Evrede Görülebilecek Bulgular

• Sürekli ve artan ağrı
• Belirgin yüz felci veya uyuşma
• Ağız açmada belirgin kısıtlılık
• Boyunda sert, sabit lenf düğümleri
• Ciltte kızarıklık, ülser veya akıntı (nadir)

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

• 2–3 haftadan uzun süren tek taraflı şişlik/kitle varsa,
• Yüzde ani güçsüzlük veya hissetme kaybı başladıysa,
• Ağrı ve yutma–çiğneme güçlüğü giderek artıyorsa,
• Boyunda sert ve büyüyen lenf düğümleri fark ediliyorsa.

Başlıca Risk Faktörleri

• Yaş: Genellikle orta yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülür.
• Cinsiyet: Bazı alt tiplerde erkeklerde bir miktar daha yüksek olabilir.
• Radyasyon maruziyeti: Baş–boyun bölgesine geçmişte uygulanmış radyoterapi veya mesleki radyasyon maruziyeti.
• Kimyasal maddeler: Ağır metaller, asbest, nikel, kauçuk ve bazı çözücülere uzun süreli maruz kalma.
• Tütün ve alkol: Özellikle bazı tükürük bezi tümör tipleriyle ilişkili bulunmuştur.
• Viral enfeksiyonlar: Epstein–Barr virüsü (EBV); bazı olgularda HPV ile ilişkiler bildirilmiştir.
• Genetik yatkınlık: Ailede benzer tümör öyküsü veya bazı genetik değişikliklerin varlığı.
• Bağışıklık sistemi zayıflığı: Organ nakli sonrası immünsüpresyon veya kronik bağışıklık yetmezliği durumları.

Önemli Notlar

• Bir veya daha fazla risk faktörüne sahip olmak hastalığın kesin gelişeceği anlamına gelmez.
• Risk faktörü olmayan kişilerde de seyrek de olsa hastalık görülebilir.
• Kalıcı, tek taraflı şişlik veya yüzde güçsüzlük gibi uyarıcı belirtilerde gecikmeden tıbbi değerlendirme gereklidir.

1) Cerrahi Tedavi

• Tümör rezeksiyonu: Etkilenen tükürük bezinin kısmi veya tam çıkarılması.
• Parotis cerrahisi: Yüz siniri (n. facialis) yakınlığı titizlikle korunarak işlem yapılır.
• Boyun diseksiyonu: Lenf nodu tutulumunda veya yüksek riskli alt tiplerde eklenebilir.
• Rekonstrüksiyon: Gerekirse sinir grefti, doku flepleri veya estetik düzeltmeler uygulanır.

2) Radyoterapi (Işın Tedavisi)

• Adjuvan: Cerrahi sonrası nüks riskini azaltmak için.
• Definitif: Cerrahiye uygun olmayan hastalarda tek başına veya kemoterapiyle kombine.
• Palyatif: İleri/metastatik hastalıkta ağrı ve kitle kontrolü için.

3) Kemoterapi ve Sistemik Tedaviler

• Kemoterapi: Daha çok ileri evre veya metastatik olgularda; radyoterapi ile birlikte ya da tek başına.
• Hedefe yönelik/immünoterapiler: Seçili alt tiplerde ve uygun biyobelirteç varlığında değerlendirilebilir.

4) Destekleyici ve Rehabilitatif Yaklaşımlar

• Fizik tedavi: Yüz kas fonksiyonlarının korunması ve asimetriyi azaltma.
• Konuşma-yutma terapisi: Çiğneme ve yutma güçlükleri için.
• Beslenme desteği ve ağrı yönetimi: Tedavi toleransını ve yaşam kalitesini artırır.
• Psikososyal destek: Anksiyete ve yaşam kalitesi üzerine olumlu etkiler sağlar.

Tükürük Bezi Kanseri ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Yasal Uyarı:

Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Bu yazı, Tükürük Bezi Kanseri hakkında genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. İçeriğimizde yer alan bilgiler tıbbi bir teşhis, tedavi veya uzman görüşü yerine geçmez. Sağlık durumunuzla ilgili en doğru ve güncel bilgiyi almak için mutlaka bir doktora danışmalısınız. Yanlış anlaşılmalardan doğabilecek herhangi bir sorumluluk tarafımıza ait değildir.